Tıbbı ve Aromatik Bitkiler

Adaçayı

Salvia officinalis

Diğer İsimler Tıbbi Adaçayı, Meryemiye, Kutsal ot, Diş Otu

Familya Ballıbabagiller ( Lamiaceae )

Sınıf İki çenekliler ( Magnoliopsida )

Bölüm Kapalı tohumlular ( Magnoliophyta )

Takım Lamiales

Kullanılan Kısım Yaprak ve Çiçekleri

Yetiştiği Bölgeler Balkanlar,Akdeniz bölgesi,Anadolu,Batı Güney-Batı

Etken Maddeler Eterli uçucu yağlar, %30 Thujon, %5 Cineol, Linalol, Borneol, Salven, Pinen ve kafur; tanenler, triterpenoitler, flavonlar; Östojen benzeri maddeler; reçineli bileşikler içerir.

Grip halinde size en kötü antibiyotik tadından bile kötü gelse dahi siz genede bir bardağın için 1 tatlı kaşığı kadar atıp 3-5 dakika kadar demleyerek için.

Adaçayı, bitkisi Haziran ve Temmuz aylarında mavi, mor, beyaz ve yeşile kadar değişebilen renklerde çiçekler açar. Ortalama 50 cm. Boyundadır. Bazı türlerde ve bu yetiştiği alan genişliğine göre değişir. 1 metreye kadar gidebilir. Yaprağını elinize aldığınızda sizi keskin kokusu ile karşılar. Bahçelerde süs bitkisi olarak yetişmektedir. Tanıtımdaki bitkimizi Tıbbi Adaçayı olmakla beraber Anadolu da 80 ‘den fazla Adaçayı türü olduğu bilinmektedir.

Kullanış Biçimleri

Çay hazırlamak

Adaçayı denilince ilk akla gelen çay olarak tüketilmesidir. Halk arasında daha yaygın şekilde kullanımı bulunmaktadır. Buna göre; yarım veya bir tatlı kaşığı dolusu ince kıyılmış kuru yaprak, bir su bardağı dolusu kaynar suda üstü kapalı olarak 10 dakika demlendikten sonra süzülerek, günde 2-3 bardak içilir. Taze bitki kullanılması durumunda 4-5 dakika demleme süresi yeterlidir.

Çalkalama/Gargara

2-3 tatlı kaşığı kurtulmuş ve ince kıyılmış yaprak, 2 bardak soğuk suya eklenir ve ateşe konur. Kaynamaya başlayınca ocaktan indirilir ve üstü kapalı olarak 15 dakika demlendikten sonra süzülür. Günde pek çok kere 5-10 dakika süreli gargaralar yapılır. Çalkalama yöntemi özellikle boğaz ağrılarında kullanıldığında rahatlama sağlayacaktır. 2 saatte bir ve ılık olarak yapılması tavsiye edilir.

Tentür Kullanımı

Çay olarak kullanılabildiği her yerde tentür de kullanılabilir.

Karışımlar

Gargaralarda ve çalkalamalarda kekikle, sindirim sorunlarında ise Mayıs papatyası ile eşit oranda karıştırılır.

Adaçayı Sirkesi

Geniş ağızlı bir şişe, çayır adaçayı çiçeği ile doldurulur, çiçeklerin üstüne çıkacak kadar doğal üzüm sirkesi eklenir ve şişe 14 gün güneşte veya sıcak bir ortamda, arada bir çalkalanarak bekletilir ve süzülür.

Oturma Banyosu

İki avuç dolusu yaprak soğuk suda gece boyunca bekletilir. Ertesi gün kaynama derecesine kadar ısıtılır, 5-6 dakika demlendikten sonra süzülür ve banyo suyuna eklenir

Acı tadı sebebi ile iştah açar hazmı kolaylaştırır ve bağırsak gazlarını giderir. Hazımsızlık durumlarında papatya ile beraber kullanıldığında daha faydalıdır.

Adaçayı içeriğinde etken maddeleri sayesinde antiseptiktir. Yani mikrop öldürücüdür. Ağız yaraları ve iltihaplı boğaz  ağrılarında gargara olarak kullanılabilir. Gargara tarifi kullanış biçimlerinde detaylı olarak verilmiştir. Uçucu yağları sayesinde rahatlatıcı, ferahlatıcı ve sakinleştirici etkisi vardır. Özellikle yaz aylarında yapılan adaçayı karışımı ile banyolar rahatlama sağlayacaktır. Kadınlarda rahim rahatsızlığı bulunanlar ise oturma banyolarından fayda görecektir.

Şeker hastaları için az miktarda kan düşürücü etkisi mevcuttur.

Antiseptik özelliği cilt bakımında da karşımıza çıkmaktadır. Ferahlatıcı ve mirkrop öldürücü özelliği sayesinde Adaçayını tonik olarak da kullanabilirsiniz. 1 yemek kaşığı Adaçayını 250ML suda demleyerek buzdolabında saklamak koşulu ile tonik olarak cildinize kullanabilirsiniz.

Ayrıca eski çağlardan beri gelen bir inanışa göre Adaçayı negatif enerjiyi aldığı söylenmektedir.  Yeni bir mekana geçtiğinizde yada evinizde zaman zaman adaçayı tütsüsü yapabilirsiniz. Yaktığınız adaçayını evin her odasında dolaştırmak ve kalan küllerini evinize geri girmeyecek şekilde bahçe yada balkonuna uçması için koymanız yeterli. Böylece küllerdeki negatif enerji evinizden gitmiş olacak.

Dikkat Edilecek Hususlar

Hamilelerin kullanması sakıncalıdır.  İki yaşın altındaki çocuklara verilmesi önerilmez. Yüksek tansiyon hastalarına önerilmez. Süt veren bayanlar için tavsiye edilmez. Günde 3 kahve fincanından fazla kullanmayınız. İçeriğinde kuvvetli etken maddeler ve uçucu yağlar zararlı olabilir.