Tıbbı ve Aromatik Haberler

Nazım Tanrıkulu Özel Röportajı

<b>Nazım Tanrıkulu</b> Özel Röportajı

Değerli Meslektaşımız, sizi zaten tanıyoruz. Tanıyanlar veya sizi takip edenler ise zaten belki daha iyi tanıyor. Biz yine de öz geçmişinizi röportaj sonuna iliştireceğiz.

Tıbbi ve Aromatik Bitkileri okuma nedeniniz nedir? Sizi bu bölümü seçmenize neler teşvik etti?

Bölüme başlamadan önce, ben meslek lisesi mezunuyum doğal olarak. Meslek lisesi mezunu olduğum için, 99 yılında mezun oldum. Tercih yaparken, lisans tercihi yapamamıştık o zaman iki yıllıklardan ne olabilir diye düşünürken, öneri üzerine petrokimya diye bir bölümü yazdım. Petrokimyayı yazarken de Tıbbi ve Aromatik Bitkiler dikkatimi çekmişti ama diğerini yazmış olduk. İlk bir yıl petrokimya okudum. Bir yıl okuduktan sonra bıraktım. Baktım bu iş bana göre değil. Petrolle ilgili bir iş içerisinde yer almayı düşünmüyorum.

Aklımda hep Tıbbi ve Aromatik Bitkiler bölümünü yazmadığım için içimde ukde kalmıştı. Onu yazayım dedim ve o sene okulu bırakıp tekrar sınava girmiştim ve Konya Selçuk Üniversitesi Çumra Meslek Yüksek Okulu Tıbbi ve Aromatik Bitkiler bölümünü yazmıştım. Özellikle yazdım çünkü okulu bitirdikten babadan da gelen belki genetik bir bitki sevgisi var herhalde dedim bu işe uygun bir iş yapmış oluruz. Belki aktar dükkânı açabiliriz, biraz girişimcilikte var : ) Kendime ait bir işte yapabilirim ve şifalı bitkiler ile daha derinlemesine ilgilenebilirim.

İlaç geliştirme

İlaç geliştirme yapabilirim diye düşünmüştüm. Ama en temelinde şifalı bitkilerin bende meyilli, babamı ben çok küçük yaşta kaybettim. 5 yaşındaydım. Orman muhafaza memuruydu, ormancıydı babam.  Biz büyürken de babamın bir şekilde izini takip etmeye çalıştık. Takip ederken de takip ettiği şeyler arasında okuduğu kitaplar vardı ve bu kitapların arasında şifalı bitkiler kitabı vardı ve aldığı notları ve altını çizdiği yerleri okurken onu hissetmeye çalışıyordum. Bir taraftan da şifalı bitkiler terkiplerini okuyordum ve merak ediyordum. Sonra bölümü okudum. Bölümü okuduktan sonra ilk yıl çok verimsiz gibi görünebiliyor teorik olduğu için ve okulda yeterli eğitimi almadığımı düşündüm ve bir şeyler yapmam lazım dedim.

2001’di o sene. O zamanlar Tıbbi ve Aromatik Bitkiler ile ilgili erişebileceğiniz kaynak sayısı çok sınırlıydı ve internet üzerinden de aynı şekildeydi. Bir şeyler yapmam lazım dedim ve mezun olduktan sonra boş birisi olarak çıkmak istemedim. Ziraatci.com diye bir site vardı orada Tıbbi ve Aromatik Bitkiler bölümünü tanıtmaya başladım. Sonrasında sizin şuanda yaptığınız www.tibbivearomatikbitkiler.com gibi tab.org.tr.tc diye bir web sitesi yapmıştım bir taraftan kodlamayı bir taraftan da bölümü tanıtmaya çalışıyordum. Okullu Aktar’lar diye bir bölüm vardı ve okuldan mezun olup aktar açanlar ile röportaj yapıp yeni mezun olacaklar arkadaşlara ilham vermesi açısından mezun olanların tecrübelerini aktarmaya çalışıyordum.

İlk kitabınız çıktı, ikinci kitap kozmetik üzerine mi olacak?

Aslında ilk kitap Tıbbi Bitkileri Kullanma Kılavuzu 2010 yılında çıktı genişletilmiş ikinci baskısı 2015’te çıktı. İkinci kitap olarak Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Rehberi kitabı var. Benim hazırlamış olduğum Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nin bastığı görsel bir kitaptı. Şuanda üzerinde çalıştığım iki kitap daha var. Bir tanesi Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Yetiştirme ile alakalı özellikle çalıştığım asıl konulardan biri bu. Diğeri ise kozmetik ile ilgili Şifalı Kozmetikler ile ilgili bir kitap. Ömrümüz yeter ise, Şifa Romanı diye bir proje kafamın bir köşesinde duruyor. Her zaman, sizinle bile konuşurken beynimin bir köşesinde duruyor o kitap. Kafamda olgunlaştırdığımda ve yazmam gerekiyorsa onu da yazacağım.

tıbbi bitkileri doğru kullanma

* Kitabı almanızı şiddetle öneriyoruz. Satın almak için tıklayınız.

Eğitimler veya atölyeler farklı illerde devam ediyor mu?

Devam ediyor. Çokta fazla bir şekilde devam etmeye başladı ve haftada 2, 3 belki daha fazla olabiliyor. Yetişemiyorum bazı zamanlar. Ayrıca atölye çalışmaları çeşitlenerek devam ediyor. Bizim okul zamanında boya bitkileri konusu vardı, ayrıca çok sevdiğim bir konu.

Tıbbi ve Aromatik Bitkiler bölümü okumak isteyenlere, bölümü okuduktan sonra iş bulamayacağını düşünerek vazgeçen arkadaşlarımıza bu bölümden mezun olmuş bir hoca olarak, tavsiyeleriniz var mı?

Hoca olarak estağfurullah, bir meslektaş olarak bu bölümü seçecek arkadaşlara bir şeyler aktarmak gerekirse öncelikle bilinçli tercih yapmalarıdır.  Benim gördüğüm bölümün adını görüp, ilgilenenler oluyor, adından dolayı laboratuvarda çalışacağını düşünüp, sonra işin içerisine girdiğinde böyle olmadığını fark edenler oluyor.

Bunları ne için yapacağını ve hedefleri çok net olması lazım. Bu bölüme girmeden, çalışma yapan mesela kozmetikle konusunda kendisi doğadan bitkiler toplayıp, bunları kozmetik ürünlerine dönüştüren arkadaşlarım vardı. Bu arkadaşların bu bölümü ne için okuyacağı ve amacı belli.

Bitkileri daha fazla bilmek ve onu yaptığı işe aktarıp kariyerin de ilerlemek. Önce bölümü tercih edilmesinin sebebini ve canı gönülden ne yapmak istediğini kesinleştirmeleri gerekiyor.

İşsizlik konusu

İşsizlik konusu ise, bölümden mezun olup devlet memuru olarak çalışmak isteniyorsa, biz çalışmalar yaparken kadro açılmıyordu ama şuanda açılmaya başladı. Ben 2003’te mezun olduğum zaman düzenli aralıklarla da hala yaparım onu Google’da Tıbbi ve Aromatik Bitkiler diye arama yapardım. Belirttiğim zamanlarda 100 tane sonuç çıkardı günümüzde 1000’lerce sonuç çıkmaya başladı ve artmakta. Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin artık nereye gideceği veya bundan sonra ne olacağı hakkında bu bile ipucu veriyor aslında. Benim mezun olduğum yıllarda hiçbir şekilde devlet dairesinde kadro yoktu, hatta özel sektörde dahi kadro yoktu ama yavaş yavaş açılmaya başladı kadrolar. Sadece bir yerde çalışmak yerine girişimci olmakta gerekiyor. Tercih edersiniz bölümü, eksik gördüğünüz bir bölüm vardır. Bunun üzerine girişiminiz vardır bunu eğitim ile tamamlayabilir. Sadece eğitim almak değil bu biraz keşif meselesi. Ben bir yerden eğitim almadım daha çok okuduklarım, deneyimlerim en büyük olanı ise kendi deneyimleriniz. Bir amaç var ise ve o amaca doğru gitmek sizlik konusunda illaki çözüm sunacaktır.

İşsizlik konusunda fikir önemlidir. Girişimcilik önemlidir. Fikir bulmaları gerekir. En temeli ise bilinçsizlik ve mevzuatta eksiklik var. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler bölümünden mezun olunduğunda ne yapacak? Net bir şey yok. 40’un üzerinde bölüm var bölümün olduğu her okulda farklı meslek gruplarından hocalar var. Donanımsız bir şekilde yetişiyoruz. Mevzuat konusunda mesela, bir mevzuatımız yok ama bu mevzuatın çıkması konusunda gayrette yok.

Mevzuat çıkar ve mevzuat çıktıktan sonra işsizlik konusu çözülmüş olacaktır. Tıbbi ve Aromatik Bitkileri işleyen bir tesiste veyahut satan bir tesiste, eczanede olabilir herhangi bir kozmetik tesisside olabilir. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler bölümünden mezun istihdam edilmelidir diye şart getirilmeli. Gümrüklerde, üniversitelerin herbariumlarında, sağlık bakanlığında artık fototerapi alanında başlandı, hekimler reçete ediyorlar. Hekimlerin reçete ettikleri bitkileri kim hazırlayacak? Hekimlik iddiamızın olmaması lazım ama hekimlerin reçete ettikleri bitkileri, drogları hazırlayabilecek en yetkin adı üzerinde Tıbbi ve Aromatik Bitkiler olan bölümün mezunlarının yapmaları lazım! Mevzuata bu şekilde bir şart konulmalı. Buda bölümün sizliğine çözüm olacaktır.

Tıbbi ve Aromatik Bitkiler bölümü olan üniversitelerde ki eğitimi yeterli buluyor musunuz?

Pratik uygulama olmaması ve yetersiz eğitim, eğitim süresi ve eğitim kalitesinin yeterli olmaması, örneğin uluslararası standarttaki Medikal Herbalistlik ile eş değer konuma gelememesi gibi bir eksiklik var. Bunu gidermek için ise her okulda bir bahçe olması lazım. Bitkinin taze canlı hali ve canlı halinin drog kısımlarının ne zaman toplanacağı, canlı bir şekilde görebilmesi, kurutma odalarının yapılması, bu bitkiler ile ürünler üretilmesi, sonrasında satış mağazalarının olması. Mesela örnek olarak eczacıları örnek verirsek, son bir sene veya iki senede okulların içerisinde bulunan eczanelerde staj dönemi geçiriyorlar. Okulların içerisinde o bölüme hizmet eden, aktar demeyelim ama aktar gibi modern bir hazırlık içerisine girilse, bu mağazada staj görülebilse daha donanımlı şekilde mezun verilebilir.

Böyle olmadığı için bir aktarın yanında staja gittiğinizde, küçümseme için söylemiyorum bunu aktar arkadaşlarımız yanlış anlamasınlar. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler bölümünden mezun olan biri staj yapmak için gittiğinde, Kırlangıç Otu gibi çok az bilinen bitkiler neyse Ada Çayı’nı tanıyamıyor. Okuldan mezun oldum diyerek gidiyorsun, Ada Çayı’nın kokusunu tanımıyorsun? Dolayısıyla adam, bunlardan ben bir şey öğrenemiyorum, ben bunlara bir şey öğretiyorum bunlar okullu diyebiliyorlar.

Öncelikli olarak okulda eğitim ve eğitimci kalitesinin gözden geçirilmesi gerekiyor.

Son olarak önerebileceğiniz sizin kitaplarınız dışında kaynak olabilecek kitap veya bir web sitesi var mı? Bizim web sitemizi incelediniz mi?

Benim okul yıllarımdan beri bir geleneğim var, kitapların ve bilimsel makalelerin kaynakçalarını tek tek not edip liste yapıyorum, belirli süzgeçten geçirip, filtreleyip bilimselliği dikkate alırken de kaynak olarak düşünebileceğim kitapların da bilimsel kaynaklardan derlenmiş, ilham almış olmasına dikkat ediyorum. Bir konuya ne kadar kendini adarsan, adanma sonucunda başarıya ulaşılır. Kaynakça kısmını mutlaka gözden geçirmelerini tavsiye edebilirim.  Kaynaklar çok eski bile olsa, bir sahafta, hiç ummadığınız yerlerde karşınıza çıkabiliyor. İsim vermektense, bu şekilde öneri yapmamda fayda var.

Bazı üniversitelerin mesela Ankara Üniversitesi’nin Eczacılık Fakültesi’nin kitapları var web sayfasına girerek bu kitapları indirilebilir durumdaydı, şuanda indirebilirler mi bilmiyorum. Marmara Üniversitesi’nde Prof. Ertan Tuzlacı hocamızın kitapları çok iyi hem de resimli. Turhan Baytop hocamızın çok ilham aldığım “Anadolu Dağlarında 50 Yıl: Bir Bitki Avcısının Gözlemleri” diye bir kitabı var.

Web sayfası olarak da bitkileri tanımlama konusu önemli, bitkileri tanımlarken bir takım kaynakları ve literatürü tarıyoruz ama bazen web sayfası üzerinden de sorgulama yapmamız gerekir. Bizim bitkiler diye bir sayfa var, bizimbitkiler.org.tr ayrıca önemlilerden TÜBİVES, Türkiye Bitkileri Veri Servisi var. Hatta çok dallı bir veri tabanı var. Vilayetlere göre sorgulama yapılıyor. Davis’in yazdığı Flora of Turkey kitabının grid sisteminde hangi karede hangi bitkiler var bunlarla ilgili bir liste çıkıyor.

Sizin sitenizi de inceledim. İçeriğin dolması lazım ama portal olarak bence gayet güzel. Sizin de bir hedefiniz var zaten belli. Aktif olarak sanırım tüm sosyal medyada da varsınız. Kaynakçalarınızı gözden geçirmenizi önerebilirim. Bilginin kaynağını bilerek aktarmak daha güvenli bir içerik sağlayacaktır. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler bölümünün bulunduğu üniversiteleri listelemişsiniz, bizim zamanımızda bu kadar yoktu bunları görmek güzel. tibbivearomatikbitkiler.com web sayfası için çalışmalarınızda başarılı bir yol dilerim.

Sitemiz için yaptığınız yorumlar, geri bildirimler bizim için çok önemli bize vakit ayırıp bu röportajı gerçekleştirdğiniz için teşekkür ederiz.

Nazım Tanrıkulu Kimdir?

1981 yılında Balıkesir ili Sındırgı ilçesi Devletlibaba köyünde doğdu. İlk, orta ve liseyi Balıkesir’de tamamladı. 2001 yılında Selçuk Üniversitesi Çumra Meslek Yüksekokulu Tıbbi ve Aromatik Bitkiler programında eğitime başladı ve 2003 yılında mezun oldu. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı programından 2016 yılında mezun oldu. Halk Bilimi alanında yüksek lisansını Anadolu Halk Hekimliği ve Etnobotanik konuları üzerine yapmayı planlamaktadır.

Mezun olduğu yıl, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nce yapımına başlanan, şu an Zeytinburnu Belediyesi’nin himayesinde bulunan, Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi’nde, proje aşamasından itibaren 2010 yılına kadar görev yaptı.

Tıbbi bitkilerin ithalat ve ihracatı ile ilgili faaliyette bulunan bir dış ticaret firmasında proje geliştirme müdürü olarak görev yaptı.

Kütahya Belediyesi Hekim Sinan Tıbbi Bitkiler Araştırma Merkezi’nin kuruluşundan itibaren 2016 Haziran ayına kadar 5 yıl süreyle görev yaptı.

Türkiye Florası’nda yetişip, yeterince tanınmayan tıbbi bitkilerin tanıtılması amacıyla “Ayın Tıbbi Bitkisi”; bitkilerin doğru kullanımları konusunda halkı bilgilendirmek amacıyla da “Tentür Hazırlama” ve “Bitki Özleri” atölyesi düzenledi. Bu çalışmalarını ekolojik pazarlar, Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi ve diğer platformlarda katılımcılarla paylaşmaya devam ediyor.

Çeşitli projelerde danışmanlık ve eğitim çalışması yaptı.

Çeşitli basın yayın organlarında tıbbi bitkilerle ilgili makaleleri yayınlandı, televizyon programlarında söyleşiler yaptı. Fitoterapi, aromaterapi, refleksoloji, homeopati kurslarına katıldı.

Kozmetik Üreticileri ve Araştırmacıları Derneği ve Aromaterapi Derneği’nin yönetim kurulu üyesi, Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği, Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, Homeopati Derneği, Doğa Derneği’nin de üyesidir.

Kozmetik bitkileri tarımı yaparak Bitkisandığı markasıyla kozmetik ürünlere dönüştürmüştür.

Halen Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Kırsal Hizmetler Daire Başkanlığı Çiftçi Eğitim Merkezinde Şube Müdürü olarak görev yapmaktadır.

Evli ve bir çocuk babasıdır.

Sözlü Bildiriler

Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Bitkiler, Naturel Beden Zihin ve Ruh Sağlığı Festivali, İstanbul 2012

Doğanın İşaret Dili – İmzalar Doktrini (Bitkiler ve Benzerlik), Naturel Beden Zihin ve Ruh Sağlığı Festivali, İstanbul 2013

– Kozmetik Bitkileri Tarımı Ve Türkiye Florasının Kozmetik Bitkileri Açısından Önemi, 4. Kozmetik Kongresi, Antalya. Şubat 2014

– Tıbbi Bitkiler Bahçeleri, Önemi, Tarihi ve Örnekleri. İnönü Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Malatya. Mart 2014

– Tıbbi Bitkiler Bahçeleri. Merkez Efendi Geleneksel Tıp Festivali, Denizli, Mayıs 2014

Seminerler:

Tıbbi Bitkiler ve Doğal Beslenme. Zeytinburnu Belediyesi AKDEM, Ekim 2011

– Şifalı Bitkileri Doğru Kullanma, Mihrimah Sultan Cafe, Beyoğlu İstanbul

– Anadolunun Bitki Bilgeliği: Etnobotanik, Kadıköy Haydarpaşa Lisesi, 2010

– Bir Meslek Olarak; Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Teknikerliği ve Vizyonu (Balıkesir Üniversitesi Altınoluk MYO, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sultandağı MYO, Pamukkale Üniversitesi Tavas MYO, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lapseki MYO öğrencilerine yönelik mesleki seminer)

Eğitim Faaliyetleri:

– Bitki Özleri Atölyesi, Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi’nde

– Tentür Atölyesi, Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi’nde

– Yaban Otları Atölyesi, Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi’nde

Şifalı Bitkiler Okulu, Homeopati Derneği ve Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği ortaklığı ile Kaz Dağları Çamtepe Ekolojik Yaşam Merkezi’nde

Şifalı Bitkiler Atölyesi, Marmariç Permakültür Enstitüsü, İzmir

– Tıbbi Bitkileri Değerlendirme Atölyesi, Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi, İstanbul

İmza Günleri

– Tüyap Kitap Fuarı, Kasım 2010 İstanbul

– Naturel Beden Zihin ve Ruh Sağlığı Festivali, Aralık 2012 İstanbul

Görev Aldığı Projeler

– Kars Boğatepe Köyü Çevre ve Yaşam Derneği “Boğatepe Yaşam Bahçeleri”
– TAGEM Projesi: Tarm Kolleksiyon Bahçesinin Karakterizasyonu ve Türkiye Tohum Gen Bankası’nda Muhafazası

Görev Aldığı Çalıştay ve Kongreler

– “Afyonkarahisar Tıbbi ve Itri Bitkiler Merkezi’nin Strateji ve Hedeflerinin Belirlenmesi Çalıştayı” Afyon 2015
–  5. Kozmetik Kongresi Antalya 2015 (Düzenleme Kurulu Üyesi)

Yayımlanmış Çalışmalarımız

Kitap

Tıbbi Bitkileri Doğru Kullanma Rehberi, Hayykitap, 2010, İstanbul

Makaleler

– Bitkisel Droglar, Doğa ve Sağlık Dergisi, Sayı: 4, 2005

– Doğal Bir Sedatif: Kediotu, Doğa ve Sağlık Dergisi, Sayı: 6, 2005

– Bağışıklık sistemimizin şifa kaynağı: Ekinazya, agaclar.net e-dergi, Sayı: 2, 2006

– Doğuya ilk seyrü sefer, Radikal Gazetesi RadikalGenç eki, 2007

– Doğal Döngüye Bir Katkı: Boğatepe Köyü Bitkilerle Yaşam ve Sürdürülebilirlik Projesi, SağlıkÇevreKültürü Dergisi, Sayı: 1, 2008

– Yerel Bilginin İzinde: Gelibolu Flora ve Etnobotanik Çalışması, SağlıkÇevreKültürü Dergisi, Sayı:2, 2008

– Kışa Hazırlanıyoruz, Buğday Derneği Ekolojik Yaşam Rehberi, Sayı:1, 2009

– Yerel Bilgilerin İzinde II, Tacir Köyü Florası (İznik Bursa), SağlıkÇevreKültürü Dergisi, Sayı:4, 2010

– Yerel Bilginin İzinde III: Bozdağ Florası (Ödemiş İzmir), SağlıkÇevreKültürü Dergisi, Sayı:4, 2010

– Kışın Bahçe ve Bitkiler, Buğday Derneği Ekolojik Yaşam Rehberi, Sayı: 2, 2010

– Kadın Hastalıklarında Bitkiler I: Hayıt, AvangartKadın Dergisi (Online E-Dergi), Sayı:1, 2010

– Yaza Hazırlık, Buğday Ekolojik Yaşam Rehberi, Sayı:3, 2010

– Mitolojiden Tıbba, AvangartKadın Dergisi (Online E-Dergi), Sayı: 4, 2010

– Bitkileri Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?, AvangartKadın Dergisi (Online E-Dergi), Sayı:5, 2010

– Yerel Bilginin İzinde VI: Devletlibaba Köyü Florası (Balıkesir Sındırgı), SağlıkÇevreKültürü Dergisi, Sayı:5, 2011

– Doğanın İşaret Dili, Naturelife Dergisi, Sayı: 14, 2012

– Şifa Kaynakları: Sağaltıcı Bitkiler. Atlas Dergisi Yeşil Atlas Eki. Aralık 2013

– Mutfaklarınız Bahçeniz Olsun, Buğday Ekolojik Yaşam Rehberi, Kış Sayısı Şubat 2014

– Anadolunun Şifalı Ağaçları Yazı Dizisi, Buğday Ekolojik Yaşam Rehberi, 2015 -2016