Tıbbı ve Aromatik Bitkiler

Anason

Pimpinella anisum L.

Diğer İsimler Rakı Otu, Enison, Nanahan, Ezentere, Mesir otu, Enisen, Raziyane,

Familya Maydonozgiller ( Apiaceae )

Sınıf İki Çenekliler ( Magnoliopsida )

Bölüm Kapalı Tohumlular ( Magnoliophyta )

Takım Apiales

Kullanılan Kısım Meyvesi, çiçeği, tohumları

Yetiştiği Bölgeler Ege, Akdeniz, İç Anadolu bölgelerinde tarlalarda ekimi yapılır.

Etken Maddeler Uçucu yağ [Esas bileşeni trans anetol’dür (%94). Bunun haricindekavikol metil eter (estragol olarak da bilinir), anis aldehid], kafeik asit deriveleri (klorogenik asit, kafeoil kuinik asitler), flavonoidler (apigenin glukozid, isoorientin, isoviteksin, luteolin glukozid), sabit yağ, bazı proteinler vs.. başta olmak üzere birçok bileşen içermektedir.

Anason
Yaşam Ortamı
yagmurlu gunesli bulutlu
En Fazla Uzama 50 - 60 cm
En Fazla Yayılma 7.5 - 15 mt
Nihai Süre Olgunlaşma 2-5 yıl

Güçlü aroması ile önemli bir baharat olan anason, gıda sanayisinin yanı sıra tıbbi özellikleri ile ilaç ve kozmetik sanayisinde de kullanılan bir bitkidir.

Anason, gövde dik, silindir biçiminde, içi boş, çok dallı, tüylü ve üstü çizgilidir. Alt yaprakları uzun saplı, oval veya kalp biçimindedir. Çiçekler bileşik şemsiyelerde toplanmışlardır. Meyveleri armut şeklinde küçük, üzeri tüylü, yeşilimsi sarı renklidir.
Mısır, Yunanistan, Girit ve Asya’nın bazı bölgelerine özgü bir bitki olan anason ilk olarak Mısırlılar tarafından işlenmiş ve çeşitli amaçlarla kullanılmıştır. Avrupa kıtasında ise ilk olarak Roma döneminde Toskana bölgesinde işlenmiştir. Orta Çağ’da bu kıtada yaygınlaşan anason, alkollü içeceklere, yemeklere, ete tat vermek ve sabun yapımı ile parfümlere güzel koku vermek için kullanılmış.

Tıbbi Etkileri

Anason öncelikle gaz söktürücü, mideyi güçlendirici ve öksürüğü yatıştırıcı olarak çok faydalıdır.Yatıştırıcı ve sindirimi kolaylaştırıcı olarak kullanılır.Bulantı hazımsızlık durumlarında etkilidir.  Akciğeri rahatlatır.Astım tedavisinde yardımcıdır.

Acı ve yakıcı tadı, kokusu sebebiyle tükrük ve mide ifrazatını çoğaltır, dadolayısıyla iştah açar, hazmı kolaylaştırır. Bağırsak gazlarının meydana gelmesini önler. Hazımsızlık ve bağırsak gazları için 1 su bardağı kaynar suya 1 tatlı kaşığı anason atılarak karıştırılır. Daha sonra bal veya şeker ile hafif tatlandırılarak içilir.

*Ama tabi ki biz şekeri tavsiye etmiyoruz! Bal’la tatlandırın siz balla.. 🙂

İlginizi çekebilir: Aktarlarda Satılan Tıbbi Bitkiler ve Kullanılan Kısımları

Anethol müsekkin ve bağırsak spazmlarını sancıları çözücüdür. Fazlası hafif sarhoşluk ve sonra da ağır uyku verir. Bu özelliği sebebiyle gaz şikayetleri dolayısıyla uyumayan çocuklara hem ağrıyı gidermek hem de uyutmak maksadıyla anason çayı içirilmesi çok bilinen bir uygulamadır. Bebeklere anason çayı hazırlamak için 2 çay kaşığı anason tohumu, 2 çay bardağı suda haşlanır, tatlandırmak için biraz bal veya şeker ilave edilebilir. Elde edilen bu sıvıdan bebeklere günde 3 kez 2 çay kaşığı verilir.

Anason çayı süt veren hanımlarda sütü arttırır, öksürüklerde göğü yumuşatır. Süt arttırıcı etki için 30 gram anason yaprağı 1 litre suda kaynatılır ve yemeklerden önce 3’er çorba kaşığı içilir. Anason yağı vazelin ile karıştırılarak vücut bitlerine karşı kullanılabilir.

Müsülaj sebebiyle hafif müshil etkilidir. Ayrıca idrar söktürür.

Anason tohumlardan elde edilen yağ; anti-septik, anti-spazmodik, gaz giderici, sindirim destekleyici, balgam söktürücü, uyarıcı ve tonik olarak çeşitli geleneksel uygulamalarda kullanılan uçucu bir yağdır. Anason yağı, piridoksin, niasin, riboflavin, tiamin ve birçok temel B-kompleks vitaminleri açısından mükemmel bir kaynaktır.  Piridoksin (vitamin B-6), beyindeki nöro-kimyasal işlevlerin ve bilişsel faaliyetlerin artmasına yardımcı olur. Aynı zamanda yüksek oranda C ve A vitamini içerir ve güçlü bir antioksidandır. Vitaminlerin yanı sıra kalsiyum, demir, bakır, potasyum, manganez, çinko ve magnezyum gibi minerallerden de yüksek miktarda içerir. 100 gr anason tohumu, 36.96 mg demir ile günlük ihtiyacın %462’sini karşılar.

Emziren kadınlarda çay olarak yapıldığı takdirde süt arttırıcı özelliği mevcuttur.

*Yetiştiricisiyseniz, lütfen bizimle iletişime geçerek bitki içeriklerinin eksik detayları var ise içeriğimizin zenginleşip herkese faydalı olması için bize yardımcı olabilirsiniz.

Kullanımı

Eğer anason tohumlarından çay demleyerek tüketmek istiyorsanız, özellikle balgam söktürücü olarak, 1-2 çay kaşığı anason tohumunun üzerine kaynar su ekleyerek 10-15 dakika bekletip, elde ettiğiniz çayı günde iki kez (sabah ve akşam) tüketmeniz tavsiye edilir. 

Bitki: Yaz aylarında beyaz renkli çiçekler açan 40 – 60 cm yüksekliğinde otsu bir bitkidir.

Kullanışı: Tamamen olgunlaştıktan sonra Temmuz, Ağustos aylarında toplanarak gölgede kurutulan meyveleri ve meyvelerinden su buharı distilasyonu ile elde edilen yağı kullanılır.

Kuru Meyveler toz haline getirilir veya suyla birlikte kaynatılarak suyu içilir. Anason meyveleri 2 milimetre genişlikte 6 milimetre uzunlukta armut şeklinde yeşil, geri renkli üzeri tüylü tanelerdir. Kuvvetli ve özel bir kokusu ve baharatlı hafif acı, yakıcı lezzeti vardır.

Anason ilaç olarak kullanımının dışında içecek olarak ve çöreklere koku ve lezzet vermesi içinde kullanılır.

İçindeki Maddeler: Nişasta, müsilaj, sabit ve uçucu yağ vardır.Uçucu yağ içinde etkili madde olan anethol ile az miktarda estragol ve terpenler vardır.

Özet

Yarım veya bir tatlı kaşığı dolusu ince kıyılmış kuru yaprak, bir su bardağı dolusu kaynar suyla haşlanır ve üstü kapalı olarak 10 dakika demlendikten sonra süzülür. Günde 2-3 bardak içilir. Taze bitki kullanılması durumunda 4-5 dakika demleme süresi yeterlidir.

Kaynaklar »»

1- Adil Asımgil – Şifalı Bitkiler kitabı sayfa 28,29
İçerik her düzenlendiğinde, kaynakçada belirtilir. Bu kitap, şahıs, anonim dahi olsa kaynakçamız önemlidir.