Tıbbı ve Aromatik Bitkiler

Üzerlik

Peganum harmala

Diğer İsimler Nazar otu, Harmal

Familya Üzerlikgiller ( Nitrariaceae )

Sınıf İki çenekliler ( Magnoliopsida )

Bölüm Kapalı tohumlular ( Magnoliophyta )

Takım Rosales

Kullanılan Kısım Tohumları

Yetiştiği Bölgeler Afrika, Asya, Amerika’nın sıcak bölgelerinde ve Orta Anadolu

Etken Maddeler Tohumlarının içeriğinde harmalin, harmin, harmalol, peganin adlı glikozitler ve kırmızı boya maddesi vardır.

Üzerlik
Yaşam Ortamı
yagmurlu gunesli bulutlu
En Fazla Uzama 10 - 35 cm
En Fazla Yayılma 20 - 40 cm
Nihai Süre Olgunlaşma 3 - 5 yıl

Eski dönemlerde büyü bozmak ve nazardan korunmak için kullanılan bu bitkinin, aslında pek çok faydası bulunmaktadır.

Üzerlik fosfor bakımından oldukça zengin bir bitkidir. Özellikle arkeologlar tarafından üzerlik otu çok iyi bilinir. Çünkü en enteresan özelliklerinden bir tanesi; üzerlik otu bulunan bölgelerin altında yüksek ihtimalle arkeolojik buluntular vardır. Bu ihtimal ile arkeologlar üzerlik otunun bulunduğu yerleri kazarlar. Bunun sebebi şöyledir: Otu fosforik asit bakımından zengin topraklarda yetişir. Fosforik ise eski yerleşim yerlerinin olduğu alanlarda bol miktarda bulunur.

Mısır’daki aktarlarda üzerlik tohumu yağı afrodizyak ve kara büyüye karşı kullanılmak üzere satılır. Fas’ta da tohumlar tıbbi ve büyüsel etkinliklerde kullanılır.İran’da Zend-Avesta dininde soma adıyla geçen ve Şaman rahiplerince törenlerde kullanılan bitkinin üzerlik olduğuna ilişkin çeşitli görüşler ileri sürülmektedir. Günümüzde Anadolu’da da aynı inanış sürdürülmekte ve nazara karşı üzerlik tohumu yakılarak kullanılmaktadır.

Daha çok mezarlık, kumluk ve taşlık gibi alanlarda yetişmektedir. Zamanı geldiğinde kaplaması sayesinde tohumlarından şekillerde kullanım imkanı elde edebilmektedir. C vitamini açısından oldukça yoğundur. Bu sayede insanların C vitamini açısından tercih etmesi söz konusu olmaktadır. Özellikle nezle veya grip gibi hastalıklara karşı C vitamini bakımından yoğun olması nedeniyle kullanılmaktadır.

Depresyon Tedavisi

Antidepresan etkileri ile depresyon tedavisinde faydalıdır. Parkinson hastalığına ve uykusuzluğa karşı faydalıdır.

Romatizma, varis, baş ağrısı, kalp çarpıntısı ve nefes darlığına iyi gelmektedir.  Sıtma mikrobuna karşı da faydalıdır. Antioksidan ve anti tümör etkileri ile kansere karşı koruyucu ve kanser tedavisini destekleyicidir.

Gözlerde batma, yaşarma, sulanma, kaşınma ve kızarıklık aslında tipik bir göz alerjisi durumudur. Bu durumda, çayı ılıdıktan sonra göze pansuman yapılmasıyla alerjinin etkileri hafifler. Göz alerjisinde rahatlıkla otu kullanılabilir.

Üzerlik Otu Tütsüsü

Aynı zamanda üzerlik otu tütsüsü de nazara karşı etkili olduğu bilinir.

Üzerlik otunun tütsülenmesi sırasında çıkan koku, cinsel isteği arttırır. Cinsel isteği az olan kişiler için, bu nedenle üzerlik otunun tütsülenmesi önerilmektedir. İlişki boyunca kokunun yayılmasını sağlamak, tatmin edici bir cinsellik ortaya çıkarır.

Adet döneminde rahmin kasılması kaynaklı olarak, kasık ve karın alt bölgesinde kramp şeklinde ağrılar oluşmaktadır. Üstelik bu, ağrı artarak bir süre daha devam eder. Üzerlik otunun tohumundan yapılan çay, adet söktürücü ve ağrı kesicidir. Bu nedenle kullanılabilir.

Özet

Günümüzde tohumları tütsü şeklinde yakılarak, nazardan korunduğuna inanılır. Üzerlik tohumu kurutulduktan sonra kaynamış suda demlenerek çayı hazırlanabileceği gibi kavrulduktan sonra bala karıştırılarak yenebilir ya da suyla birlikte içilir.

Kaynaklar »»

1- Wikiwand: Peganum harmala

2- RHS.org: Peganum harmala