Diğer İsimler Sardunya, Gül damlası otu, Çobaniğnesi, Leylekgagası, Turnagagası
Familya Turnagagasıgiller ( Geraniaceae )
Sınıf İki çenekliler ( Eudicots )
Bölüm Kapalı Tohumlular ( Angiosperms )
Takım Geraniales
Kullanılan Kısım Tanen, uçucu eterik yağlar ve acı maddeler bulunur.
Yetiştiği Bölgeler Güney Afrika ve Ege ve Akdeniz Bölgesinde.
Etken Maddeler Şeker, tanen ve uçucu yağ vardır.
Limon kokulu olanı (Pelargonium Cirosum) sivri sineklerin sevmediği bitkilerden olarak bilinir. Kokusu gül kokusunu andıran (Pelargonium Graveolens) ise Gül Daması otu olarak bilinir. Her iki türünde bir çok çeşidi vardır.
Itır, gül, amber ve limon kokularının karışımı gibi kokar. İlk baharda soluk pembe çiçekler açar ama çiçeğinden öte yapraklarının güzel kokusu için yetiştirilir. Yaprakları hoş kokusu nedeniyle reçellerde ve sütlü tatlılarda vanilya yerine aroma olarak kullanılır. (1)
Itır’ın en bilindik faydası cilt hastalıkları üzerinde olan tedaviye yardımcı özelliğidir. Deri döküntüsü olan hastalarda ıtır çiçeği banyosu oldukça faydalıdır.Ayrıca losyonu yapılır ve losyonu da yaralarda, akne tedavisinde, egzamada kullanılmaktadır.
Itır İshali keserek, bağırsak sorunlarını gidermede yardımcıdır.Bağırsak parazitlerini düşürmeye yardımcı olur. Kandaki zararlı maddeleri yok eder. Sakinleştirici özelliği mevcuttur.
5-10 gram miktarı kadar kurutulmuş olan ıtır çiçeği yaprağının üzerine 3 bardak kaynar su dökülerek yaklaşık 5-7 dakika bekleterek günde 2-3 bardak tüketebilirsiniz.
Uyarı: Hamileliğin ilk 3 ayında kullanmanız tavsiye edilmez.
Bitkinin kökleri hassastır. Soğuk sevmeyen sardunyaya bilhassa kış aylarında doğrudan çeşme suyu vermemeniz, bekletilmiş oda sıcaklığındaki suyu vermeniz tavsiye edilir.