Tıbbı ve Aromatik Bitkiler

Ahududu

Rubus idaeus

Diğer İsimler Ağaç çileği, Sultan böğürtleni, Dağ çileği, Orman çileği

Familya Gülgiller ( Rosaceae )

Sınıf İki çenekliler ( Magnoliopsida )

Bölüm - ( - )

Takım Rosales

Kullanılan Kısım Yaprakları bitki çiçekliyken koparılıp, gölgede kurutulur. Meyvaları gıda olarak kullanılabileceği gibi sıkılmak suretiyle elde edilen özden de faydalanılır.

Yetiştiği Bölgeler Avrupa kıtası ve Kuzey Anadolu'da yaygın bir bitkidir.

Etken Maddeler Yapraklarda tanen, organik asitler, C vitamini, meyvelerde pektin, demir şekerler ve yine C vitamini taşıdır.

Ahududu
Yaşam Ortamı
yagmurlu gunesli bulutlu
En Fazla Uzama 1.5-2.5 metre
En Fazla Yayılma 0.1-0.5 metre
Nihai Süre Olgunlaşma 2-5 yıl

Gülgillerden; böğürtlen gibi çalı halinde, dikenli bir bitkidir. Kümeler halindedir. Kendiliğinden yetişir. Meyvesi; duta benzer. Sarımtırak kırmızı portakal renginde, sulu ve güzel kokuludur. Meyveleri toplanıp, kurutulur. Reçel, şurup ve likör yapılır. Meyve olarak da yenir.

Dış görünüş olarak daha çok böğürtlen ile karıştırılmaktadır. Görünüş olarak daha çok çileği andırmaktadır.Son bahar ve yaz aylarında meyve vermektedir.

İklim istekleri;
Ahududu yetiştiriciliği için en uygun bölgeler, yazları serin ve hasat zamanı yağmur olmayan yerlerdir. Yazları sıcak, kurak ve rüzgarlı olan yerlerde büyüme geriler, meyveler küçük ve çok çekirdekli olur. Çok sıcak bölgelerde yetiştiricilik yapılmamalıdır. Çünkü hasattan önce çok şiddetli sıcaklar meyvelerin olgunlaşmadan yumuşamasına neden olur. En iyi yetiştirici lik yıllık yağış ortalaması 750-800 mm. olan bölgelerde yapılabilmektedir.

Toprak İstekleri;
Toprak bakımından çok seçici değildir. Ancak uygun topraklarda yetiştirildiği takdirde, daha yüksek verim alınır. En uygun topraklar; organik maddece zengin, su tutma kapasitesi yük sek ve iyi direne olabilen topraklardır. Çok hafif, ağır ve kötü direne olan topraklardan kaçınıl malıdır. Hafif asitli topraklar tercih edilmelidir, yani toprak pH sı 6-7 olmalıdır. Toprak derinliği 120-180 cm. olmalıdır. Aksi halde kökler derine inemez ve toprak neminden istifade edemez.

Ahududu bahçesi kurulurken kuzey yamaçlan tercih edilmelidir. Güney yamaçları ilkbahar donları yönünden tehlikelidir. Ahududu bitkisi -10°C’ye kadar dayanabilmektedir.(2)

100 gr. Ahudududa,

  • 13,6 gr. karbonhidrat,
  • 1,2 gr. protein,
  • 0,5 gr. yağ,
  • 3 gr. lif,
  • 0,9 mgr. demir,
  • 22 mgr. kalsiyum,
  • 168 mgr. potasyum,
  • 1 mgr. sodyum
  • 20 mgr potasyum bulunmaktadır.

Ayrıca ahudududa B1, B2, B3, B6,C ve E vitaminleri bulunmaktadır.

1 – 1.5 metre boyunda, kırmızı meyveleri olan Haziran – Temmuz aylarında beyaz renkli çiçekler açan, dağlık bölgelerde orman ve korularda rastlanan dikenli bir çalıdır.Kümeler halindedir. Kendiliğinden yetişir. Meyvesi; duta benzer. Sarımtırak kırmızı portakal renginde, sulu ve güzel kokuludur. Meyveleri toplanıp, kurutulur. Reçel, şurup ve likör yapılır. Meyve olarak da yenir.

Bitkinin Tarihçesi: Arkeolojik çalışmalardan elde edilen bulgular Ahududunun prehistorik zamanlardan beri toplandığını ve yendiğini göstermektedir.

Tıbbi Etkiler: İştah açıcı, kuvvet verici, idrar söktürücü ve tanen ile pektin sebebiyle kabız yapıcıdırlar. Bu etkiler için 50 gram kuru böğürtlen yaprağı 1 litre suyla kaynatılarak çay yapılır ve gün içinde 3 kez birer bardak içilir.

Yine tanenin mikrop öldürücü etkisi sebebiyle haricen ağız ve boğaz hastalıklarında gargara olarak kullanılır. Gargara olarak kullanmak için 80 gram kuru yaprak ve çiçek 1 litre suda kaynatılır. Yine bu su antimikrobik özelliği sebebiyle gözle ilgili hafif iltihaplarda pansuman olarak kullanılabilir. Gözlerde çapaklanmanın basit bir ilacıdır.

*Göz çapaklanma durumunu deneyip deneyimlerimizi size aktaracağız.

Geleneksel olarak ahududu yaprağı çayı gebeliğin son 3 ayında rahimi ve kasık adalelerini kuvvetlendirmek maksadıyla içilir. Böylece doğum ağrıları kolaylaştığı gibi, doğum sonrasında kanamada azalır. Ayrıca düşüklerin önlenmesine yardımcı olmak maksadıyla içilmektedir.

Ahududu meyvelerinin dişlerde tartar denilen zararlı tabakaları çözücü etkisi vardır.

Meyveden donuk bir mavi boya elde edilir. Saplamalardan elde edilen bir lif, kağıt yapımında kullanılır . Yemler, meyve yenir, yaprakları çıkarır ve lifler soyuluncaya kadar sapları buğulanırlar bittikten sonra hasat edilir. Elyaflar, 2 saat lye ile pişirilir ve daha sonra elleriyle çekiçle dövülür veya 3 saat boyunca öğütülür. Kağıt açık kahverengi renktedir. Meydana gelen bir dekonjestan yüz maskesi kırmızımsı cildi yatıştırmak için kozmetik olarak kullanılır.(3)

*Bunu diş macunu firmaları nasıl fark etmemiş 🙂 Günahlarını almayalım belki içeriğinde kullanıyorlardır, bakmak lazım 🙂

Kullanışı: Yaprakları bitki çiçekliyken koparılıp, gölgede kurutulur. Meyveleri gıda olarak kullanılabileceği gibi, sıkılmak suretiyle elde edilen özden de faydalanılabilir.

*Yetiştiricisiyseniz, lütfen bizimle iletişime geçerek bitki içeriklerinin eksik detayları var ise içeriğimizin zenginleşip herkese faydalı olması için bize yardımcı olabilirsiniz.

Özet

Mevye tadı itibari ile bizlerin çokta alışkın olmadığı bir tada sahiptir. Ahududu çok çabuk bozulabilen bir meyve olduğunda çabuk tüketilmelidir.

Kaynaklar »»

1- Adil Asımgil – Şifalı Bitkiler kitabı sayfa 28,29

2-fidanistanbul

3-pfaf.org
İçerik her düzenlendiğinde, kaynakçada belirtilir. Bu kitap, şahıs, anonim dahi olsa kaynakçamız önemlidir.