Tıbbı ve Aromatik Bitkiler

Böğürtlen

Rubus fruticosus

Diğer İsimler Mormorik, Diken çileği, Karamama, Kedi dutu, Diken dutu, Yabani üzüm, Blackberry, Fruit, Leaves,

Familya Gülgiller ( Rosaceae )

Sınıf İki Çenekliler ( Magnoliopsida )

Bölüm Kapalı Tohumlular ( Magnoliophyta )

Takım Rosales

Kullanılan Kısım Yaprak, meyve ve kök

Yetiştiği Bölgeler Türkiye’ de ve tüm Avrupa’ da yaygın olarak yetişmektedir.Sırbistan %69 Avrupa pazar payı ile dünyanın en büyük böğürtlen üreticisidir.

Etken Maddeler Rubinik asit, rubitik asit,Malik asid, laktik metil silisilat, tanen, pektin, şeker, flavonitler, magnezyum, iyod, mangan, A, C, E, K, P, PP vitaminleri.

Böğürtlen
Yaşam Ortamı
yagmurlu gunesli bulutlu
En Fazla Uzama 1,50 - 2,50 metre
En Fazla Yayılma 4 - 8 metre
Nihai Süre Olgunlaşma 2 - 5 yıl

Drog adı; Fructus Rubi

Böğürtlen yazın Mayıs ayında çiçeklenme başlayıp Ağustos ayına kadar devam eder. Fundalıklarda, çalılıklarda, bahçe çitlerinde, yol kenarlarında yetişir.

Böğürtlen dendiğinde ilk akla gelen kuşkusuz taze meyveleri ve kahvaltı sofralarımızı süsleyen kırmızının en güzel tonundaki reçellerdir. Marmelatının kan yapıcı özelliği vardır.Meyve ve reçel olarak kullanımı dışında yaprak ve köklerinden de faydalanılır.

Yaprakları kaynatılarak suyu ile gargara yapılırsa, diş eti ve bademciklerdeki iltihaplara iyi gelir.Ciltteki ağrı ve yangıları hafifletir, yara iyileştirici etkiler taşır; hafif yanıklara iyi gelir, hemoroitin tedavisinde etkili olur: Bu etkileri sağlamak için böğürtlenin körpe yaprakları ezilerek bir yara lapası hazırlanır. Bu lapa şikâyet edilen yerlere dıştan uygulanır.

Kökü kaynatılıp, suyu içilecek olursa kandaki şeker miktarını düşürür. Mesanedeki kumları döker.

Böğürtlende folik asit (B9 vitamini) bolca bulunur. Folik asit ise hücrelerin ve dokuların düzgün bir biçimde gelişmesini sağlayarak bebeğin doğumsal kusurlara sahip olmasını engeller. Folik asit hücre fonksiyonu sağlanması açısından her yaştan insanın mutlaka tüketmesi gereken bir maddedir.

Ayrıca böğürtlendeki C vitamini ve antioksidanlar da anneyi hastalıklardan korur, annenin ve bebeğin kemik yapısını güçlendirir.Ayrıca Böğürtlende magnezyum ve kalsiyum gibi kemik sağlığı için olmazsa olmaz besinler vardır. Kalsiyum, bilindiği üzere kemikleri güçlendirir. Magnezyum ise vücutta kalsiyum ve potasyum emilimi artırır.

Böğürtlen, DNA hasarını engeller, damar yetmezliklerini ve zedelenmelerini engellemeye yardımcı olur. Böğürtlenin içeriğinde yer alan E vitamini, cildin yağ dengesini korur ve bu şekilde kırışıklıkları önler. İçeriğinde yer alan C vitamini cilt hasarlarını engellemeye yardımcı olurken, kolajenin yapısını güçlendirir.

*Yetiştiricisiyseniz, lütfen bizimle iletişime geçerek bitki içeriklerinin eksik detayları var ise içeriğimizin zenginleşip herkese faydalı olması için bize yardımcı olabilirsiniz.

Boysenberry böğürtlen: Olgunlaşması uzun zaman sürer. Mor rengine yakın bir renge sahiptir. Koyu renkli yaprakları vardır. Uzun ve iri tanecikli meyvesi vardır. Verimi oldukça iyidir. Koyu aroması olduğundan dolayı dondurma yapımına elverişlidir.

Logan böğürtlen

Meyveleri büyük ve uzun şekildedir. Dikenli yapıya sahiptir. Kırmızı renge sahiptir. Çok sık üretilmez.

Apache böğürtlen

Meyveleri büyük ve koni şeklindedir. Verimi oldukça iyidir. Siyah renge sahiptir. Günlük meyve olarak tüketilir.
Navaho böğürtlen: Meyveleri serttir. İri ve orta büyüklüktedir.Dik şekilde gelişir. Siyah renge sahiptir.
Kıowa böğürtlen: İri ve büyüktür. Meyveleri serttir. Hasat zamanı uzundur. Siyah renge sahiptir. Kuvvetli bir yapısı vardır.
Arapaho böğürtlen: Meyveleri büyük ve uzun bir şekildedir. Verimi oldukça iyidir. Tadı çok lezzetli ve siyah renktedir. Günlük meyve olarak çok tüketilir.
Olallıe böğürtlen: Meyveleri uzun ve iri tanecikli yapıdadır. Verimi oldukça iyidir. Asit tadında ve siyah renge sahiptir. Sık ve iri dikenlere sahiptir.
Chester böğürtlen: Meyveleri uzun ve koni şeklindedir. Verimi oldukça iyi ve siyah sahiptir. Koyu bir aroması vardır.
Thedor Reımers böğürtlen: Meyveleri yuvarlak şekildedir. Koyu aroması vardır ve siyah renge sahiptir. Yumuşak ve suludur. Çok kullanışlıdır. Kuvvetli bir kök yapısı vardır.
Marion böğürtlen: Dikenli bir yapısı vardır. Verimi oldukça iyidir. Tadı oldukça lezzetli ve etli yapıdadır. Kırmızı rengine sahip ve soğuğa dayanıklı değildir.[1]

Böğürtlen kökü ve çayında bulunan tannen maddesinden dolayı aşırı tüketilmesi durumunda kanser hastalarında kanser hücrelerinin büyümesine neden olur.Böbrek taşı olan kişiler fazla tüketmemelidir çünkü böğürtlen böbrek taşı oluşmasını sağlayabilir.Hamile ve emziren kadınların böğürtleni fazla tüketmemesi gerekmektedir ancak böğürtlen çayını kesinlikle içmemeleri gereklidir.

Böğürtlen Reçeli Tarifi

  • 500 gr taze böğürtlen
  • 2 su bardağı toz şeker
  • 1 çay kaşığı limon suyu

Böğürtlen Reçeli

Böğürtlenleri yıkayıp süzelim. Tencereye alarak ve üzerine şeker ilave edilir.Yarım saat dinlendirilir.Şekerler eriyene kadar 3-4 dk pişirelim. Eğer köpük oluştuysa bir kaşıkla köpükleri almak gereklidir.Yaklaşık 20-30 dk kısık ateşte koyu bir kıvama gelene kadar pişirelim.

Özet

Yapılan araştırmalar sonucu kansere karşı koruyuculuğu kanıtlnamıştır. Özellikle kolon kanserine karşı da faydası bilinmektedir. İçeriğinde bulunan siyanidin adlı bir madde tümör gelişimini önlemekte.

Kaynaklar »»

1-bogurtlen.gen.tr