Tıbbı ve Aromatik Bitkiler

Dul Avrat Otu

Arctium majus

Diğer İsimler Greater Burdock,pıtrak, pardana, dulkarıgömleği, uluavatotu, kedi ayası, tırmıkotu, gıcıkotu, boyalı dikenotu ve öfkeliot

Familya Papatyagiller ( Asteraceae )

Sınıf İki çenekliler ( Eudicots )

Bölüm Kapalı Tohumlular ( Magnoliophyta )

Takım -

Kullanılan Kısım Toprak üstü kısımları

Yetiştiği Bölgeler İskandinavya’dan Akdeniz’e, Avrupa’dan Rusya’ya, Orta Doğu’dan Uzak Doğu’ya kadar pek çok yerde yetişir. Nitrojeni bol topraklarda daha çok görülür. Özellikle Japonya’ya çok meşhurdur.

Etken Maddeler Dulavratotu kökleri müsilaj , sülfüröz asetilen bileşikleri, poliasetilenler ve acı guaianolid tipi bileşenleri içerir. Tohumları içeren arctigenin , arctiin ve bütirolakton lignans

Dulavrat otu yağı ise saç bakımında etkin rol oynar. Özellikle kepekli saçlarda, dökülen saçlarda ve yeniden çıkmasını istediğiniz saçlarda kullanılabilir. Daha gür ve daha güçlü saçlara sahip olmak için istediğiniz bölgeye sürebilirsiniz.

Dul avrat otu klasik bildiğimiz bitkilerin dışında çok fazla ismini duymadığımız, ancak eski çağlardan beri kullanılan bitkidir. Meksika Kızılderilileri bu bitkiyi doğum sırasında kadına verilen toniklere katmıştır. Avrupalı bitki uzmanları ise kanın temizlenmesinde etkili olan dul avrat otunu, 17’nci yüzyılda zührevi hastalıklarda kullanmışlardır.

Amerika, Avrupa ve Çin tıbbında, kanserin bitkiler ile tedavi edilmesinde sıkça kullanılmaktadır. Ayrıca içerdiği etken maddelerin antioksidan, ateş düşürücü, antimikrobiyal, idrar söktürücü özelliklere sahip olduğu düşünülür. Bu yüzden yüzyıllarca romatizma hastalıklarından, soğuk algınlığına birçok hastalığın tedavisinde halk tarafından yaygın biçimde kullanılmaktadır.

Yapılan araştırmalar, kanserin mutasyon yapmasını önlediğini göstermiştir. Ayrıca bu yararlı bitkinin kökünün, iltihap önleyici ve serbest radikalleri yok edici etkisi de bulunuyor.

İçeriğinde bulunan inülin; kolondaki faydalı bifidobakterilerinin gelişimini olumlu yönde etkilemektedir. Yapılan araştırmalar; özellikle Batı ülkelerinde inülin gibi nişasta içermeyen polisakkaritlerin tüketiminin son 20 yıl içinde düştüğünü, dolayısıyla kolon kanseri ve kalp-damar hastalıklarında artış olduğunu gösteriyor. Ayrıca inülinin tokluk hissinde ve sindirim sisteminin düzenlenmesi üzerinde de faydalı etkileri vardır.

Yüksek su tutma kapasitesi vardır

Bu madde; dışkı miktarını, yüksek su tutma kapasitesi sayesinde yaklaşık yüzde 57 oranında artırmaktadır. Amerika’da yetişkinlerin günlük ortalama inülin tüketimi 1-4 gram olarak hesaplanmıştır. Bu miktar çoğunlukla buğday, soğan, muz, sarımsak ve pırasadan alınmaktadır.

20. yüzyılın ikinci yarısında, dul avrat otu uluslararası bilinirlik kazanarak Uzak Doğu haricindeki mutfaklara girmeye başlamıştır. İçerdiği lif, kalsiyum, potasyum ve amino asitler sayesinde pek çok diyette önerilir.

Dul avrat otunun kökü gevrek, tatlı ve acıyı aynı anda barındıran bir tada sahiptir. Tadı enginarın tadına da benzetilir. Pek çok meşhur Japon yemeğinde, özellikle de sushi’lerde soya sosu ve havuçla birlikte dul avrat otu kökü kullanılır.

Besin değerleri

100 gramlık çiğ dul avrat otunda, 72 kalori bulunur. Karbonhidrat oranı 17,34 gram, şeker oranı 2,9 gram, lif oranı 3,3 gram, yağ oranı 0,15 gram ve protein oranı ise 1,53 gramdır. Ayrıca, bolca vitamin ve mineral barındırır.

Kuru dul avrat otu, detoks özelliği taşıyan bir bitkidir.  Bir yıllık kuru kökler artık şifalı bitki konumuna gelmiş sayılırlar. Bu kökler, idrar söktürücü, terletici ve kan temizleyici olarak kullanılır. Kadınları meme kanserine karşı koruyan Essiac çayının içerisinde de bulunur. Yağının yumuşatıcı etkisi nedeniyle, bazı kozmetik ürünler ile saç bakım ürünlerinde de kullanılır.

Dul avrat otunun diğer faydaları

Afrodizyak etkisi sayesinde cinsel isteği ve gücü artırır.
Deri hastalıklarına karşı faydalıdır.Yağlı ve akneli ciltlere iyi gelir.
Terleticidir.Mide iltihabına faydalıdır.
Romatizma ve nikris ağrılarını giderir.

Bakınız: Bitkilerle Cilt Bakımı

Egzama ve sedef hastalıklarına karşı iyileştirici etkiler yapar.
Bedeni güçlendirici bir toniktir.
Gut hastalığına karşı olumlu etkisi görülür.
Sindirim ve safra salgılarını artırarak sindirimi kolaylaştırır, iştahı açar.Müshil etkisi vardır.İdrar söktürür.

Zararları

Alerjiye sebep olabilir. Özellikle bileşikgiller familyasındaki diğer bitkilere alerjisi olanlar tüketmemelidir.

Hamilelik ve emzirme fazlarındaki kullanımı hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır. Bu nedenle, bu dönemlerdeki kadınların kullanması tavsiye edilmez.Kanı sulandırıcı olduğundan kanın pıhtılaşma süresini uzatır. Bu nedenle, sık kullanılıyorsa, ameliyat sırasında kanamaya neden olabilir. Herhangi bir ameliyat olunacaksa, en az 2 hafta öncesinden kullanımı kesilmelidir.