Tıbbı ve Aromatik Bitkiler

Enginar

Cynara scolymus

Diğer İsimler Artischocke

Familya Papatyagiller ( Asteraceae )

Sınıf İki çenekliler ( Magnoliopsida )

Bölüm Kapalı tohumlular ( Magnoliophyta )

Takım Asterales

Kullanılan Kısım Yaprak, Çiçek, Gövde

Yetiştiği Bölgeler Türkiye’de İzmir ve Yalova-Bursa çevresinde yetişir. Son yıllarda Adana’ya kadar olan kıyı bölgesinde yetiştiriciliği yayılmıştır

Etken Maddeler A, C vitaminleri ve demir, potasyum, kalsiyum, fosfor, manganez

Enginar
Yaşam Ortamı
yagmurlu gunesli bulutlu
En Fazla Uzama 1,5 - 2,5 m
En Fazla Yayılma 1- 1,5 m
Nihai Süre Olgunlaşma 2 - 5 yıl

Enginar çok yönlü bir besindir ve çoğu insan onları bir sebze olarak görse de, aslında bir çeşit devedikenidir.

Enginarın bizim hayatımızdaki yeri farklıdır. Egeli olmamızın da vermiş olduğu sebzeye olan düşkünlükle buralarda oldukça bol enginar tarlası görebilirsiniz. Öyle ki adına Festivaller yapılmaktadır .Bu yıl 5.  düzenlenen Uluslararası  Enginar Festivali İzmir-Urla da 26-27-28 Nisan tarihleri arasında yapılmıştır.

Enginar çok yıllık, ılıman bitki örtüsünü seven bir bitkidir. Özellikle kışları ılık geçen yerlerde yetiştirilir. Soğuğa karşı dayanıklı olmadığı için toprak üstünde bulunan kısmının donması bitkinin ölmesine neden olur.Dikimi genellikle Akdeniz ve Ege bölgesinde Ekim–Kasım aylarında, Marmara bölgesinde ise Mart–Nisan aylarında yapılır. En uygun dikim masuralar üzerine sıra arası ve üzeri 1×1 m mesafe ile yapılır. Özellikler Bursa keramet köyünde meşhurdur.

Enginarın Faydaları Nelerdir?

Enginar yapraklarının karaciğer hastalığı durumlarında etkili olduğu kanıtlanmıştır.Meyvesi de yenir, ancak yaprakları ile tedavi eder.

Enginarın içeriğindeki  cynarin maddesi karaciğer ve safra kesesinde biriken nikotin, alkol ve yağın vücuttan atılımını sağlar.Vücuttaki amonyak ve kolestrolü azaltır.
Bol A ve B vitamini içerdiğinden atardamar kireçlenmesini önler. Safra kesesi rahatsızlıklarına iyi gelmektedir. Bunun dışında cinsel gücü artırıcı, ateş düşürücü, vücudu kuvvetlendirici ve iştah açıcıdır. Romatizma, ishal, sarılık hastalıklarına ve sinirlere iyi gelir.
Enginarın genel anlamda kolagog (barsak boşlatıcı) ve diüretik (idrar söktürücü) etkilere sahiptir.

İlginizi çekebilir: Kereviz

Enginarda bulunan diğer maddeler ferulik asit, inulin ve beta-sitesterol’dür Bu maddeler kolestrol ve trigliseridin düşmesine çok etkilidirler.

Ayrıca enginar içeriğindeki maddeler sayesinde kan şekerini dengelemede önemli rol oynar.

Bitkisel ilaç olarak kullanılan bu tıbbi bitkinin kullanımı, ciddi bilimsel çalışmalar tarafından teşvik edilmektedir. Enginar türk mutfağında önemli bir yere sahip olan, güzel bir şekilde hazırlandığında oldukça lezzetli bir hale gelen yararlı şifalı bitkiler arasındadır.

 Enginar Kullanımı

Enginar bitkisi çiçek açmadan önce yaprakları kapandığı zaman hasat edilir. Yapraklarının fazla olgunlaşmadan hasat edilmesi önemlidir. Enginar ayıklanmış olarak veya kapalı şekilde satılır. Bu süreç içerisinde açık olan enginarın limon suyunda bekletilmesi gerekir. Aksi halde kararma yapar. Bu sebepten dolayı kapalı enginarın alınarak tüketilmesi daha sağlıklıdır. Tüketilmeden önce kabukları soyularak pişirilmesi gerekir. Enginarın iç kısmında tabaksı etli kısım bulunur. Çok lezzetli ve sağlıklı olması sebebiyle uygun pişirme tekniği ile tüketilerek faydalanılır. Enginar bitkisinin buharda pişirilmesi halinde içerdiği vitaminleri koruduğu açıklanmıştır. Haşlanması halinde vitaminlerinde azalma olur. Bu sebepten dolayı haşlanmış suyunun da tüketilmesi fayda sağlar. Zeytinyağlı olarak pişirilmesi gerekir. Yapraklarının salata tüketilmesi tavsiye edilir. Etli kısmının ise fırında, haşlama veya salatalar içerisinde tüketilmesi tavsiye edilir.

Bazı araştırmalar, standart hesap özeti şeklinde (bitkisel ilaç ve eczacılık bulunan kapsülleri gibi), enginarın safra üretimi ve akışına yardımcı olduğunu göstermektedir. Bunun için de karaciğer fonksiyonunda bozukluğu olan, karaciğer hastalığı olan insanlara reçete ile kullanmaları tavsiye edilir.
Ayrıca kandaki kolesterol seviyesini düşürme etkisi de vardır ve bu nedenle hiperkolesterolemiye muzdarip olanlar için uygun olduğu görülmektedir. Karaciğer koruma ilaçların hazırlanmasında da geniş şekilde kullanılır.

Enginar Suyu

3 adet enginar ve 1 litre su. Enginarların taze olması oldukça önemli.Enginarları güzelce yıkayın, saplarını kesin ve uç kısımları temizleyin. Bir tencerenin içine temizlenmiş enginarları yerleştirin, üzerine suyu ilave edin.

Kısık ateşte yaklaşık 20 dakika kaynatın. Ardından tencerenin kapağını kapatın ve demlendirin. Enginarlar demlendikten sonra suyunu süzün ve bir kavanozun içine alın.

Enginar suyunu buzdolabında birkaç gün muhafaza edebilirsiniz.

Uyarılar

Mide ilaçları (örneğin yemeklerden sonra alınacak bazı anti-inflamatuar ilaçlar gibi) ile enginar kapsülleri şeklinde olan ilaçlardan kaçınılmalıdır.

Özet

Enginar C ve K vitamin açısından oldukça zengindir. Vücudunuzun ihtiyaç duyduğu magnezyum, çinko, potasyum, demir, kalsiyum ve lifin de önemli bir miktarını enginardan temin edebilirsiniz.

Kaynaklar »»

1- Wikiwand

2- rhs.org