Tıbbı ve Aromatik Blog

Salgı Balı Nedir? Salgı Bal Çeşitleri Nelerdir?

Balcılık, Türkiye'nin zengin bitki örtüsü ve iklim şartları sayesinde önemli bir sektördür. Türkiye, coğrafi konumu ve biyoçeşitliliği nedeniyle birçok farklı çiçek ve bitki özüne ev sahipliği yapmaktadır. Bu çeşitlilik, ülkede farklı lezzet profillerine sahip birçok bal türünün üretilmesine olanak tanır. Anadolu'nun geniş tarım arazileri, dağlık bölgeleri ve doğal yaşam alanları, arıcılık faaliyetlerini destekler. Türk balcıları, özellikle yayla ve orman balcılığıyla ünlüdür. Ülke genelinde yapılan arıcılık, kaliteli ve doğal bal üretimini teşvik eder. Türkiye'nin, hem iç pazarda hem de uluslararası alanda balcılıkta önemli bir konumu bulunmaktadır.

Salgı balı, arıların bitkilerin öz suyundan salgıladıkları şekerli bir maddedir. Arılar genellikle bitkilerin öz suyunu emerek ve bunu kendi salgılarına dönüştürerek bu balı üretirler. Bu balın özelliği, genellikle diğer bal türlerinden farklı bir aroma ve tat profiline sahip olmasıdır. Arılar genellikle bitkilerin öz suyunu alırken, bitki özlerini ve bazen bitki salgılarını da karıştırabilirler, bu da salgı balını diğer ballardan ayıran özelliklerden biri olabilir. Salgı balı genellikle doğal olarak oluşur ve belli bir bölge veya bitki türüne özgü olabilir. Bu nedenle, farklı coğrafi bölgelerde ve farklı bitki örtülerinde salgı balı elde etmek mümkündür.

Ağaç basrası; basra böceği, balsıra böceği, çam pamuklu biti, koşnili böceği olarak da bilinen bir ağaç zararlısıdır. Bu böcekler bitki emici böcekler olarak bilinir. Yapraklardan beslenen bu bitler, aldıkları özleri sindirim sisteminden geçirir ve ardından şekerli bir öz halinde dışarı geri bırakır. Bu kuru yapışkan madde arılar tarafından toplanarak bal elde edilir. İngilizce’de Honeywed honey, black forrest honey (kara orman balı) isimleri bulunur.

Salgı Bal Çeşitleri Nelerdir?

• Ladin Balı: Ladin ağaçlarından salgılanan öz suyu kullanılarak üretilen bal türüdür. Ladin balı genellikle koyu renkli, güçlü bir tada ve özgün bir aromaya sahiptir.
• Çam Balı: Çam ağaçlarından salgılanan öz suyu içeren bal türüdür. Çam balı genellikle rengiyle dikkat çeker ve yoğun, kehribar renkli bir yapıya sahiptir.
• Kayın Balı: Kayın ağaçlarından salgılanan öz suyu içeren bal türüdür. Kayın balı genellikle koyu renkli, güçlü bir tada sahiptir.
• Meşe Balı: Meşe ağaçlarından salgılanan öz suyu içeren bal türüdür. Meşe balı genellikle koyu renkli ve belirgin bir aromaya sahiptir.
• Akçaağaç Balı: Akçaağaç ağaçlarından salgılanan öz suyu içeren bal türüdür. Bu bal genellikle hafif renkli ve yumuşak bir tada sahiptir.

Bu salgı balı çeşitleri, arıların farklı bitki türlerinden salgıladıkları öz sularına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Her biri, kendine özgü bir tat profili sunar ve genellikle bölgesel olarak tanınır.

Dünya’da ise değişik salgı bal çeşitleri bulmak mümkündür. Kavak, çınar, söğüt, kara akasya, köknar, kestane, sedir gibi ağaçlarda yaşayan böcekler tarafından salgılanan özlerden arılar bal yapabilir. Yine yonca, pamuk, kuş üzümü, bektaşi üzümü ve ayçiçeği gibi bitkilerde yaşayan böceklerde bu özleri salgılayabilirler. Özellikle kayın balı olarak bilinen bal çeşidi Yeni Zelanda’nın en önemli ihraç ürünlerinden biridir. Oldukça koyu renkli ve antioksidanlarca zengin bir baldır. Kırımızı kayın balı ve siyah kayın balı olarak içi çeşidi bulunur. Bu iki çeşit, iki farklı emici böcekten elde edilir.

Yine Bulgaristan’ın önemli ihraç ürünlerinden biridir. Istranca dağlarının Bulgaristan’da kalan kısmında bulunan meşe ormanlarından salgı bal elde edilir. Bulgaristan’ın meşe salgı balına önem vermesi henüz yenidir. Daha önceleri arıcılar, arıların bu şekerli sıvıdan öz almalarını istememekteydi. Nedeni ise bu özlerin Ülkemizde de bilindiği üzere arı dizanterisine neden olması şüphesiydi. Ancak; Alman turistlerin Bulgaristan’ı ziyaretlerinde ısrarla salgı balı talep etmeleri neticesinde bölgede meşe balı üretimi artmaya başlamıştır.